woensdag 8 april 2009

Mijmeren over vakantie in de 'crisistijd' van de jaren 50......deel 1

"Ben ik blij dat het crisis is", zei mijn buurman. "Hoezo", vroeg ik hem belangstellend. "Nou, dan hoef ik tenminste niet de hele dag naar het gezeik over het weer te luisteren", bromde hij.
Wat crisis? We hebben toch alles. Al jarenlang. En nu het een beetje minder dreigt te worden, noemen we het ineens crisis. Hoe noemen we dan de tijd waarin we niets hadden? Je speelde met een spiegeltje of een vergrootglas dat je van je opa had gekregen. Soms kwam er een muziekkorps door de straat of als je heel veel geluk had, kwamen de Volendammers. Die gingen op de hoek van de straat staan en zongen populaire liedjes, zoals "kleine schooier, met je scheur in je broekie". Heel de buurt liep uit. Nadat ze met de pet rond waren geweest, zongen ze nog een duet uit de Parelvissers en daarna vertrokken ze weer. Als je tegenwoordig de radio aanzet, is er altijd wel een Volendammer op. Zijn we nou gelukkig? Zo dacht ik ook na over "de vakantie". Handig zo'n blog, kan je al je gedachten eens ordenen. Gaat het over Florida? Nee, maar wel over de manier waarop ik er uiteindelijk aan verslingerd ben geraakt, denk ik.
Het fenomeen vakantie is natuurlijk pas de laatste decennnia van de vorige eeuw ontwikkeld, bedenk ik mij nu de zoveelste Floridavakantie met rasse schreden nadert. Misschien is het in de Randstad wel wat meer een welvaartsgewoonte geworden. Mijn vrouw, die een "Zeeuwsch meisje" is, heeft immers veel minder drang om er op uit te trekken. Met mijn Haagse achtergrond heb ik veel minder rust in mijn kont. Gelukkig wil ze nog steeds wel altijd met me mee! De bewoners van Den Haag zijn volgens mij van oudsher uitvliegers, waarschijnlijk hebben ze om die reden de ooievaar in hun wapen hebben staan. In de vroege middeleeuwen wilden de mensen in deze streek liever niet wonen omdat de stank er des zomers ondraaglijk was. Tussen de oude zandwallen bleef de grond drassig zodat het er barstte van de muggen. Wat u zegt...., dat lijkt verdacht veel op Florida. Zou ik het beruchte virus dan toch van huis uit hebben meegekregen?

Mijn vroegste herinneringen over reizen en vakantiegevoel gaan terug naar de Schilderswijk in Den Haag in het begin van de jaren vijftig. Niemand ging in die tijd "op" vakantie en er waren in die kinderrijke volksbuurten geen voorzieningen om de jeugd bezig te houden. Tuinen en grasveldjes waren er niet, we hadden er zelfs geen balkon. Je speelde meestal binnen, met als gevolg dat het er barstte van de Haagse Bleekneusjes. In de zomervakantie vertrokken er busladingen schoolkinderen vanaf de scholen en wijkgebouwen in de buurt naar de speelvelden in de duinen. Ondanks het feit dat er nog nauwelijks sprake was van een verzorgingsstaat zoals wij die nu kennen, was deze eenvoudige vorm van vakantiebezigheid er wel en er werd flink gebruik van gemaakt.

Wij woonden in de van Ostadestraat op nummer 281, twee hoog. We deelden de voordeur en de trap met Tante Sjaan. Nooit vergeet ik de reactie van mijn moeder, toen Tante Sjaan, die "onder" ons woonde en de trap dagelijks "nat" afnam, mijn moeder aanspak op de voetstappen die wij op de trap hadden achtergelaten. Mijn moeder beloofde haar plechtig dat zij ons 'van de volgende kinderbijslag' vleugeltjes zou laten aanmeten.
Om de spanning in de vakantietijd op de trap niet te hoog op te laten lopen, bracht mijn moeder haar kroost naar de verzamelplaats in de Terwestenstraat. Zij huilde gedurende de hele vakantie bij het vertrek van de geel-groene bussen van de HTM. (Haagsche Tramweg Maatschappij, wilt u svp tram met een a uitspreken, dank u!) Of mijn moeder er, toen wij in de middag moe en verbrand terug kwamen, nog of weer stond, daar hielden wij ons niet mee bezig. Ze huilde in ieder geval nog steeds..........Even terzijde: alle moeders droegen overigens toen een sjaal in de Schilderswijk. Of krulspelden.........

In mijn herinnering keken wij al snel nadat wij in de bus zaten, niet op of om. Wij richtten ons liever op de in een vetvrij papier gevouwen boterhammen met kaas of gebakken ei en de fles met aangelengde siroop. Het moet een van de eerste plastieken flessen zijn geweest. De smaak van de kunststof was in ieder geval sterker dan die van de limonade. Nadat je de eerste dag met de vakantiebezigheid was mee geweest, wist je dat het nu de tijd was om je brood nog zonder zandkorrels op te eten. De bussen brachten ons naar de De Savornin Lohmanlaan. Vanaf hier liepen we op onze plastic schoenen in grote, genummerde groepen onder leiding van een pukkelige "meester" of een struise "juf" in een zelfgesmokt bloesje zonder mouwen, waaruit meestal gezellig wat jong okselhaar piekte, naar het speelveld. Kwekelingen waren het meestal, deze jongelui. Leerlingen van de kweekschool waar je voor onderwijzer leerde.

Iedere groep zong tijdens de wandeling door de duinen luidkeels zijn eigen lied met de staatnaam van de school waar je was opgehaald. Er zijn zoveel mooie straatnamen in de Schilderswijk. Gabriel Metsustraat, Paulus Potterstraat, Jan Vermeerstraat, Jacob Marisstraat, Pieter Breugelstraat, van Ostadestraat, de Bockstraat. Maar die namen pasten niet in dat liedje. Gelukkig waren er ook nog andere namen zoals de Terwestenstraat; de Vliegerstaat, de Honthorststraat, de Segherstraat en de Netscherstraat. Kijk, die namen pasten prima in het metrum, probeer zelf maar. Ons lied ging zo:

Terwestenstraat, gaat nooit verlohoren,
Terwestenstraat Terwestenstraat staat boven aan
Terwestenstraat, gaat nooit verlohoren
Terwestenstraat, Terwestenstraat zal nooit vergaan.......

Aan integratie werd toen nog niet veel gedaan, je bleef de hele vakantie in je eigen groep. Op een veld verder hoorde je de kinderen hetzelfde liedje zingen, maar dan met straatnamen waar je nog nooit van had gehoord. Spionkopstraat, de Bothastraat. De Transvaalwijk, volgens mij komt Dick Advocaat daar vandaan. Logisch toch, dat je daar als Schilderwijker niets mee te maken wil hebben, niet dan....

Ook zo raar; het was toen altijd mooi weer. Ik kan me niet herinneren dat we ooit in de regen 'Rararara wie heeft de bal' hebben gespeeld. Ik kan me uberhaupt niet zo goed herinneren wat we daar nu precies zo'n hele dag deden. Het was een soort zalig nietsdoen in de duinen, ik denk er wel nog wel eens aan als ik in de Lazy River in Blizzard Beach of Typhoon Lagoon dobber.....

Geen opmerkingen:

Een reactie posten